Prof. Cabdi Faarax Xasan oo dhambaal u diray Xildhibaanadda baarlamaanka Federaalka Soomaaliya, kana codsaday in aay arrinta lal xiriirta badda Soomaaliya mariyaan marinkii aay mariyeen barlamaankii hore…
Maxaa dhaxalkaas loo seejinayaa jiilka soo koraya ee Soomaaliyeed?
- Ku: Dhammaan xubnaha Barlamaanka Federaalka Soomaliyeed.
- Ku: Shacbiga Somaliyeed
- Og: Madaxweynaha JFS
- Og:Guddomiyaha Barlamaanka
- Og :Ra’iisulwasaraha Xukumadda Soomaliyeed
Waxaa ayaamahan dib u soo noqday ka hadalka dhul badeedka Soomaaliya.
Arrintaasi waa soo rogaalcelin arrintii 2009kii walwal iyo caro baahsan ka dhex abuurtay dadweynaha soomaaliyeed meel aay joogaanba, ugu dambayntiina barlamaankii Soomaaliyeed ee markaa jirey u qaraar sharci ah oo lagu qancay ka gaaray, kaas oo ah in:- Qarammada Midoobey: aay Heshiiskii Isfahamka Badda WAXBA KAMA JIRAAN KA DHIGEEN.
Waxaa xigay in Golihii Wasiirrada ee Dowladdii GAAS aay si wada jir ah uga saareen ROADMAPKA (Qorshihii la rabay in Badda Soomaaliya lagu soo koobo 12 nm) .( fiiri hoos)
SomaliTalk.com » DFKMG oo Arrimaha Badda sida EEZ ka Saartay …
Nasiib darro, Sida aay muujinayso qudbadda halkan ku lifaaqan http://swatsecuritysystems.com/info/3961/SPEECH-BY-THE-PRESIDENT-OF-SOMALIA-TO-THE-CONTACT-GROUP-FOR-PIRACY-OFF-THE-COAST-OF-SOMALIA-%E2%80%93-1st-MAY-2013-NEW-YORK) ee ka soo baxay Madaxtooyada Jamhuuriyadda Soomaaliya wuxuu Madaxweyne Xasan Shiikh Mohamud dib u furay arrintii dhulbadeedka Soomaaliya oo aannu wada ognahay iskudayaga joogtada ah ee boobka dhulbadeedka Soomaaliyeed uu soo maray.
Madaxweyne Xasan asagoo aan wali Dowlad Goboleedyadii faraha ku heynin oo in ka badan 600,000 oo somali ahi aay ku silicsanyihiin xeryo qaxooti, islamar ahaantaasna aay dhallinyaradii Soomaaliyeed aay badaha ku go-ayaan, dalkiina aay ku dhex suganyihiin Ciidamo ajnabi ah iyo ARGAGIXISO, ayuu kaligiis rabaa in Qorshaha GURRACAN oo muddada dheer soo meel mari waayey in deg deg iyo si sibiqsibiq ah uu u fuliyo.
Waxaa madaxweynuhu u ekaysiinaya arrinta u soo cusboonaysiiyey ee soo koobidda badda, go-aan horay loo gaarey, taas oo aan waxba ka jirin.
Waa nasiib darro ku habsatay QARANKA SOOMAALIYEED in markii KMG laga baxay la isku dayo in la fuliyo KHAYAANADAN muddada dheer la damacsanaa.
UMMADDA SOOMAALIYEED bal dib ha eegaan inta marxaladood oo aay soo martay Khayaanadaan la rabo in DHULBADEEDKA SOOMAALIYEED laga dhigo 12 nm ,ayadoo la isku dayayay mar kasta in meesha laga saaro Sharciga LAW No. 37. Law No. 37 on the Territorial Sea and Ports, of 10 September 1972
Maxaa dhaxalkaas loo seejinayaa jiilka soo koraya ee Soomaaliyeed?
Ma waxaa jira saaxiibtinimo iyo dhaqaale naloo raadinayo oo u dhigmi kara baaxadda dhulbadeedka iyo kheyraadka ku jira ee nala dhaafsiinayo ? jawaabtu waa maya.
Ammuu KUMEELGAARKII inoo roonaa?????????
Madaxweynwe Xassan wuxuu tillabadan si bareer iyo sharci darro ah ugu rabaa in uu u baabi’iyo sharcigii badda somaliyeed. (http://www.un.org/Depts/los/LEGISLATIONANDTREATIES/PDFFILES/SOM_1972_Law.pdf – Law N.37) oo ka diwaan gashan UN.
Ma aha wax jira mana jirto meel u ka diwaan gashan yahay sharciga law 1988 ee madaxweyne Xasan ku salaynayaa khudbadiisa asagoo oranaya ( I am happy to announce that we have an existing 1988 Law that puts us fully in compliancewith the UNCLOS Treaty we signed in 1982 and was ratified by the former SomaliGovernment in February 1989) –Sharcigaan uu sheegay taariikh kaliya ayuu inoo sheegay ee lambar ma lahan sida – Law No. 37 on the Territorial Sea and Ports, of 10 September 1972 oo ka diinwaangashan Qaramada Midoobay (National legislation – DOALOS/OLA – United Nations ).
Taas waxaa kasii daran in annagoo KMG ka baxnay oo Dowlad rasmi ah noqonnay, in wali aay na daba socoto khayaanadii KAMPALA ACCORD, Madaxweyne Xassan waxuu yiri :- (We have now done this again through the Kampala Process). (Aqri qudbaddiis )-http://swatsecuritysystems.com/info/3961/SPEECH-BY-THE-PRESIDENT-OF-SOMALIA-TO-THE-CONTACT-GROUP-FOR-PIRACY-OFF-THE-COAST-OF-SOMALIA-%E2%80%93-1st-MAY-2013-NEW-YORK
Waxaa muuqata in Madaxweyne Xassan u danta Soomaaiyeed ka doorbiday oo uu u janjeersaday midda dowlado iyo shirkado shisheeye oo si NAXARIIS DARRO AH ugu hawlan in aay boobaan dalka Soomaaliya ayagoo ismoogeysiinaya sharciyadii qaranka Soomaaliyeed ama sharciyadii caalamiga ahaa sida LAW no. 37.
Tillabadan Madaxweyne Xassan uu qaaday waxay si cad u muujinaysaa in uu ku hawlan yahay hawshii somali oo idil iyo barlamaankeedu-ba horay uga diideen Abdirahman Abdishakuur iyo dowladdii u ka midka ahaa.
Ka bixitaankii ku meel gaarnimada mirihiisii ugu horreyey waxaay noqdeen in loo adeegsado u hibeynta dhulbadeedkii Somaliyeed dowlado iyo shirkado qalaad.
Waxaa soomaaliyi wada ogsoon tahay in Dowladahan qalaad iyo shirakadahooduba aay muddo dheer ugaarsanayeen cid kasta ee mas’uuliyad qaran qabata si aay mar un shaabad tuugeysi ah oo ay ku xalaalaystaan qaybo ka mid ah dhulbadeedka Soomaaliyeed u helaan. Waxaa sir la wada ogsoon yahay ah in aay jiraan Rag xilal waaweyn kasoo qabtay Muddadii KMG oo si toos ah ugu adeegayay Norway, Kenya iyo France si ay shaabad boob-ku- xalaalaysi ah ee dhulbadeedka Soomaaliyeed u helaan.
Waxaa hubaal ah, haddaan soomaaliyi maanta hurdada degdeg uga kicin, in shuftadaasi aay maal fara badan qeybindoonaan (LAALUUSH) siidii aay uguhirgasho boobka lala damacsanyahay dhulbadeedka Soomaaliyeed oo la rabo in lagu soo koobo 12nm.
Ma jiraan haba yaraatee wax an ahayn danaha shuftada oo Madaxweyne Xasan ku khasbay in uu la soo boodo in badda soomaaliyeed ku koobantahay 12nm oo kali ah.
Maadaama arrintan aay soo noqnoqoneysay laga soo billaabo 2009 oo walina ay dokumentigii iyo qaylodhaantii laga helayo websiteyada, waxaan ku soo koobayaa qoraalkan in si mutawaadic-nimo leh aan uga codsado :-
- Xubnaha barlamaanka in aay mariyaan arrintan, marinkii aay mariyeen barlamaankii hore, loogana digo cid kasta in dib lo soo qaado arrinta dhulbadeedka soomaaliyeed ilaa Soomaaliya aay si buuxda u dagto oo taladu gacanteeda ku soo noqoto.
- Barlamaanka Soomaaliyeedna waa in uusan aalad u noqon kala dhantaalka dhulka somaliyeed.
- Barlamaanku waa in u hor istaago dhaxalwareejinta dhulbadeedka somaliyeed.
- Shacbiga Soomaaliyeed oo idili waa in aay u istaagaan ilaalinta midnimada iyo ka hortagga boobka lagu hayo dhulbadeedka Soomaaliyeed iyo kheyraadka ku jira..
- Waxgaradka, Culamaa’udiinka iyo Aqoonyahannada Soomaaliyeed waa in ay ka gudbaan caadifadaha iyo khilaafaadka yaryar oo arrintan u arkaan, sida aay mudan tahay, oo ah QADYAD QARAN si midaysanna aay ugu hawlgalaan.
(Waxaan xasuusinaya somalida oo idil hadal u yiri Menahem begin oo horjooge ahaa markii falastiniyiinta si argagixnimo ah looga barakinayay dalkoodii , markii dambana laftigiisii ra’iisulwasaare ka noqda Israel. Ninkaasii markii la waydiiyey sidii wax u dhaceen waxuu yiri:- (Dad dhul lahayn, ayaa helay dhul an dad lahayn).
Waxay hadda u egtahay sidaas oo kale in dhul an dad lahayn, ay dad dhul iyo khayraadka ku jiraa doonayaa ay qaadanayaan.
Prof. Cabdi Faarax Xasan (suubiye22@hotmail.com)
Guddoomiyihii Jaamacadda Ummadda Soomaaliyeed.
- Qoraalkii hore ee Prof. Cabdi Faarax Xasan, Guddomiyihii Jamacadda Ummada Soomaaliyeed: Dadka Soomaliyeed waa in ay wada jir uga hortagaan heshiiska Lagu Bililaqaysanayo dalka Soomaaliyeed http://somalitalk.com/2009/may/13/badda16.html
Faafin: SomaliTalk.com | May 16, 2013
- Badda Soomaaliya Beec ma aha (Somalia is NOT for Sale): Xildhibaan Dalxa
- Norway oo Waftigii Baarlamaanka ee Booqday Oslo usoo dhiibtey Dukumiinti lagu Burburinayo Sharciga Badda Soomaaliya ee Law No. 37.
XIGASHO SOMALITALK.
Banaadir Post.